VOL 4 ; ISSUE 1 - PUNE RESEARCH SCHOLAR (ISSN 2455-314X) JIF 3.14
VOL 4 ; ISSUE 1 - PUNE RESEARCH SCHOLAR (ISSN 2455-314X) JIF 3.14
VOL 4 ; ISSUE 1 - PUNE RESEARCH SCHOLAR (ISSN 2455-314X) JIF 3.14
Gandhi's principle of non-violence throughout his life got him accolades
recognition nationally and internationally. He was a great thinker, philosopher
and economist though, he was non by profession, in fact he was a practicing
lawyer by profession. He fought against the British and struggled for the
independence of India, through basic principle associated with non- cooperation
movements. His vision of economy was great and could have resolved many problems related to the social
and economical issues the country is going through presently. Gandhi emphasized
on the overall progress of each individual. It is essential to enrich whole
self i.e.: Body, Mind & Soul. He asserted that the youths must be literate
and educated so as to be social and virtuous, which would benefit the society
and the nation at large.
Key words: Gandhi's Philosophy,
Gandhi's views.
VOL 4 ; ISSUE 1 - PUNE RESEARCH SCHOLAR (ISSN 2455-314X) JIF 3.14
Xyksoy okfeZax ds dkj.k Xysf’k;j fi?kyuss yxs ,oa
ouksa dh vR;f/kd dVkbZ ls ufn;ksasa esa ck<+ vk jgh gsSA leqnz dk tyLrj lu~
1990 dh rqyuk esa lu~ 2011 esa 10&20 lsaVhehVj mB x;k ftlds +QyLo:i rVh;
bykdksa ls eSaxzkso ds taxy u"V gks jgs gSaA izfro"kZ
leqnz ds djksM+ksa Vu dwM+s&dpjs ,oa [kj&irokj ds igqWapus ls fo’o dh
yxHkx 1@4 ewWaxs dh pV~Vku u"V gks pqdh gSaaaaaaA bl dkj.ko’k
leqnzh [kkn~; iz.kkyh izHkkfor gksus ls ikfjfLFkfrd&ra= ladV esa iM
x;k gSA+
VOL 4 ; ISSUE 1 - PUNE RESEARCH SCHOLAR (ISSN 2455-314X) JIF 3.14
संघटना, विशेषतः शासकीय संघटना आणि त्यात कार्यरत असणारी नोकरशाही ही लोकप्रशासनाच्या अभ्यासाचा केंद्रबिंदू आहे. ही नोकरशाही शासनाचे एक महत्वपूर्ण व अविभाज्य अंग आहे कारण याच माध्यमातून शासन आपल्या ध्येयधोरण व निर्णयांची अंमलबजावणी करत असते. आज सर्वत्र, मग ते सार्वजनिक क्षेत्र असो की खाजगी, लहान संघटन असो वा मोठे, विकसित देशातील असो वा विकसनशील, नोकरशाही व्याप्त आहे.
प्रत्येक व्यक्तीच्या व्यक्तीगत, सामाजिक, राजकीय, आर्थिक, संघटनात्मक जीवनावर या नोकरशाहीचा प्रभाव पडला आहे.
VOL 4 ; ISSUE 1 - PUNE RESEARCH SCHOLAR (ISSN 2455-314X) JIF 3.14
rsjkO;k 'krdkr egkjk"Vª~
;knokaP;k jktoVh[kkyh LojkT;kps lq[k vuqHkohr g¨rk- gs jktÄjk.ks lukru
/kekZfHkekuh vlwu gsekæhP;k /keZiafMrkP;k ekxZn'kZukus pky.kkjs g¨rs- bLykeps
vkØe.k vtwu nf{k.ki;±r i¨pys uOgrs o R;k –"Vhus Çgnw /kekZph /otk ekukus
M¨yr g¨rh gs [kjs( i.k r¨ Çgnw /keZ vkrwu f[kGf[kGk >kyk g¨rk- ;kno jkts
oSfnd laLd`rhps vfHkekuh vkf.k fo|k o dyk ;kaps Hk¨Drs g¨rs- T;¨fr"k laxhr
osnkUr /keZ'kkL=] O;kdj.k'kkL= bR;knhoj laLd`rh Hkk"ksr fofo/k xzaFkjpuk
g¨r g¨rh- HkkLdjkpk;Z y{eh/kj pkaxnso ;kaP;klkj[ks fo}ku T;¨fr"kh laxhr
jRukdjdkj 'kkjax/kj] c¨inso vkf.k gsekæh ;kalkj[ks egkiafMr ;kp dky[kaMkrys
fo}rk vkf.k laLd`r xzaFkfuÆerh ;kaeqGs jktnjckjh R;kapk ncnck g¨rk- rFkkfi
lkaLd`frd –"VÓk lektkrhy mPp ikrGhoj vlysyh le`/nh tulk/kkj.kkP;k
–"Vhus ux.; g¨rh- LokHkkfod i.ks ;kno dkGkrhy gok lkaLd`frd thoukr laLd`r
Hkk"kspkp Ákeq[;kus iqjLdkj g¨r g¨rk- R;keqGs y¨dHkk"ksrwu y¨dthoukyk
lqlaLd`r dj.kkjh ijaijk vtwu #tysyh uOgrh-
VOL 4 ; ISSUE 1 - PUNE RESEARCH SCHOLAR (ISSN 2455-314X) JIF 3.14
„±üã¢Ú¢-±x¢ü ¼Ï¢ ¼ÜU
S±¼‹~¢¼¢ Ðí¢Œ¼ Ýãèæ ÜUÚ „ÜU¼™¢ ãñ J …Ï¢ ¼ÜU çÜU }¢çãH¢¥¢ïæ ÜUï çH» Ðꇢü
S±¼‹~¢¼¢ Ðí¢Œ¼ Ýãèæ ÜUÚ Hï J ²çÎ }¢çãH¢¥¢ïæ ÜU¢ï Ú¢…Ýèç¼ }¢ïæ, „¢±ü…çÝÜU
ÜU¢}¢¢ïü }¢ïæ „ç}}¢çH¼ Ýãèæ çÜU²¢ …¢¼¢, ©‹ãïæ Ú„¢ï§ü ÜUè Í¢éÅÝ „ï Ï¢¢ãÚ Ýãèæ
çÝÜU¢H¢ …¢¼¢, ©‹ãïæ Ï¢Ú¢Ï¢Ú ÜU¢ Î…¢ü Ðí¢Œ¼ Ýãèæ ã¢ï¼¢, ¼Ï¢ ¼ÜU ±¢S¼ç±ÜU
S±¼‹~¢¼¢ ÜUè Ï¢¢¼ ÜUÚÝ¢ ¥„æ|¢± ã¢ïx¢¢, …ݱ¢Î ÜUè Sƒ¢ÐÝ¢ ÜUÚÝ¢ |¢è ¥„æ|¢±
ã¢ïx¢¢, „}¢¢…±¢Î ÜUè Ï¢¢¼ ¼¢ï ÎêÚ J
VOL 4 ; ISSUE 1 - PUNE RESEARCH SCHOLAR (ISSN 2455-314X) JIF 3.14
fuyacjkP;k
vuar f{krhtkoj rFkkxrkps ekuleafnj izToyhr dj.kkÚ;k ekuorsP;k ân;kl dksVh dksVh
iz.kke- txkr egkekuokP;k #ikrp tUe ?;kok
ykxrks- Eg.kwup iq<s rks vkiY;k
xq.klaiUu O;fDreRokus vkf.k egku drZ`Rokus egkekuo fl/n gksrks- txkP;k v’kk fu;ekuqlkjp fn-14 ,fizy] 1981
lkyh e/;izns’kkr egw ;sFks egkjk”Vªh; firk jketh ekyksth ldikG ¼vkacoMsdj½ o
ekrk HkhekckbZ ;kaP;k iksVh pkSnkos jRu egkekuokP;k #ikr MkW- Hkhejko ;kapk tUe
>kyk-
VOL 4 ; ISSUE 1 - PUNE RESEARCH SCHOLAR (ISSN 2455-314X) JIF 3.14
आज अनेक पर्यावरणीय समस्या निर्माण झाल्या आहे. हवा व जल प्रदुषणा इतकीच ध्वनी प्रदुषणाची समस्या महत्वाची आहे. या ध्वनी प्रदुषणाचा सजींवावर विपरीत परिणाम होत असलेला दिसून येतो. अती ध्वनी प्रदुषणामुळे मानवी आरोग्यावर वाईट परिणाम म्हणजे थोडक्यात ध्वनी प्रदुषण होय. या ध्वनी प्रदुषणामुळे निद्रानाथ, बहिरेपणा, चिडचिडपणा,डोके-दुखी, रक्तदाब, हृदयविकार, मानसिक विकृती या सारख्या अनेक समसय निर्माण झाल्या आहे. इतकेच नव्हे तर गर्भात वाढणाऱ्या बाळाच्या विकासावर देखील ध्वनी प्रदुषणाचा परिणाम होतो तसेच पृथ्वीवरील प्राण्यांवर ध्वनी प्रदुषणाचा परिणाम होतो. त्यामुळे ध्वनी प्रदुषणाची कारणे, ध्वनी प्रदुषणाचे होणारे परिणाम या विषयी जनजागृती होणे आवश्यक आहे. ध्वनी प्रदुषणामुळे मानवी जीवन जगणे कठीण झाले आहे. त्यामुळे वेळीच जनजागृती होणे काळाची गरज आहे. ध्वनी प्रदुषणाचे प्रमाण वाढतच राहिल्यास मानव हा अधिक संकटात सापडेल.